មេរៀនទី៧: ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ Network

7.1  ការដំឡើង NIC settings គ្រប់ឧបករណ៍ណែតវឺក មាន Network Interface Card (NIC) ដំឡើងលើវា។ ដើម្បីមើលការដំឡើង setting ដែលមានស្រេចលើ NIC។ យើងអាច បើកតាមបញ្ជា command prompt CMD ហើយសរសេរ បញ្ជា command ដូចខាងក្រោម:
                      ipconfig /all
នឹងបង្ហាញ យើងទាំងអស់ NIC setting ដូចបង្ហាញក្នុងរូបខាងក្រោម
យើងដឹងថា “physical address” មាន “IPv4 address និង “Subnet mask”
ប៉ុន្តែ មាន “Default gateway” , “DNS Servers” និង “DHCP” ដែលជាយើង ត្រូវ យល់បន្ថែម
7.2  Default gateway
Default gateway គឺជា gateway ដែលភ្ជាប់ ទៅណែតវឺកទាំងអស់ ក្នុងណែតវឺក network ជាមួយខាង ក្រៅពិភពលោក។ ក្នុងរូបខាងក្រោម default gateway គឺជា interface GE0/0 របស់ router។
ក្នុងរូបខាងក្រោម ប្រសិនបើ “Computer A” ត្រូវការផ្ញើ packet មួយទៅកុំព្យូទ័រដែល មាន ស្រេច នៅខាងក្នុងណែតវឺក របស់វា។ ឧទាហរណ៍ “Computer C” វានឹងផ្ញើ packet ដោយ ផ្ទាល់ទៅវា ដូបង្ហាញរូបខាងក្រោម។
ប្រសិនបើ “Computer A” ត្រូវការផ្ញើ packet មួយដែលមានស្រេច នៅខាងក្រៅ ណែតវឺករបស់វា។ ឧទារហណ៍ កុំព្យូទ័រ 10.0.0.1 ដែលមានស្រេច នៅក្រៅណែតវឺក។ វានឹងផ្ញើ packet ទៅ default gateway ដូចជា រូបខាងក្រោម។
យើងអាចសង្កេតថា destination IP គឺជា IP address របស់កុំព្យូទ័រដែលមានស្រេច ណែតវឺកខាង ក្រៅ ពេល destination MAC address គឺជា MAC address របស់ default gateway។ នេះគឺពីព្រោះថា “layer 2” កាលណា MAC address ប្រតិបត្តិការ គឺទទួល ខុសត្រូវសម្រាប់ ទាក់ទងរវាង ពីរអង្កត់ node ខាងក្រៅណែតវឹកដូចគ្នា។
7.3  DNS Server
DNS (Domain Name System) server គឺទទួលខុសត្រូវ ដោះស្រាយឈ្មោះបណ្តា IP address នេះគឺព្រោះតែ បណ្តាកុំព្យូទ័រ អាចទាក់ ទងជាមួយបណ្តា IP address មិនមែន ឈ្មោះ។
ឧបមាថា លោកអ្នកកំពុងបង្កើតលើ “Computer A” ហើយត្រូវការដើម្បីមើល វ៉ិបសាយ របស់ google ខាងក្រោមនេះជាហេតុការណ៍។
-      លោកអ្នកបើកឡើង web browser ហើយសរសេរ www.google.com នៅក្នុង address bar។
-      “Computer A’ សូរ DNS server អំពី IP នៃ www.google.com (ចាំថា DNS server IP គឺបានដំឡើងរួចស្រេចលើ NIC របស់អ្នក។
-      DNS server ប្រាប់ “Computer A” ថា IP នៃ www.google.com គឺជា “209.85.149.103”
-      “Computer A” ចាប់ផ្តើមទំនាក់ទំនងជាមួយ “209.85.149.103”។
7.4  DHCP server DHCP( Dynamic Host Configuration Protocol) server ត្រូវបានប្រើដោយស្វ័យ ប្រវត្តិដំឡើង ផ្តល់ទៅអោយ NIC setting។
NIC setting ផ្ទុកដូចខាងក្រោម
-      IP address
-      Subnet mask
-      Default gateway IP
-      DNS server IP
មានពីរមធ្យោបាយដើម្បីដំឡើង NIC settings
1. ដោយប្រើដៃ manually អ្នកគ្រប់គ្រងណែតវឺក ដំឡើងគ្រប់ NIC ដោយ ប្រើដៃ ដាក់ម្តងមួយ នេះជាវិធីប្រើ ដោយងាយ តែប្រើពេលយូរ បញ្ចូល IP វិធី នេះត្រូវ បានប្រើ គ្រាន់តែចំនួន នៃឧបករណ៍ណែតវឺកខ្នាតតូច តែប៉ុណ្ណោះ។
2.ដោយស្វ័យប្រវត្តិ (ប្រើ DHCP server) DHCP server នឹងផ្តល់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ ទៅអោយគ្រប់ NIC ទាំងអស់ ជាមួយតម្រូវការ  ការដំឡើង។ នេះជាវិធី ងាយស្រួល គ្រប់គ្រង។
7.4.1 ការដំឡើង DHCP មានតម្លៃមួយចំនួន ដែលនឹងដំឡើង លើ DHCP server អ្នកគ្រប់ គ្រងណែតវឺក ដំឡើង តម្លៃ ទាំង នោះ លើ DHCP server។ ខាងក្រោមនេះ ជាតម្លៃដែលនឹងត្រូវដំឡើងលើ DHCP server។
ក. IP address pool លំដាប់ IP address ដែល DHCP server ប្រើដើម្បីផ្តល់ IP address ទៅឧបករណ៍ ណែតវឺក។
ខ. Subnet mask Subnet mask ដែលនឹងផ្តល់ទៅអោយ ឧបករណ៍ណែតវឺក
ឃ. DHCP Options វារួមដូចខាងក្រោម “Default Gateway IP” , “DNS server IP” និង “lease time” “lease time” គឺជា ពេលវេលា នៃ IP address ដែលត្រូវបានផ្តល់អោយ ឧបកណ៍ណែតវឺក។ ឧបករណ៍ណែតវឺក និងអោយ IP address ថ្មីឡើងវិញពី DHCP server មុនពេលហួសពេល  កំណត់។
7.4.2  NIC setting ដំណើរការការងារ
ឧបមាថា “Computer A” នៅក្នុងរូបខាងក្រោម កំពុងចាប់ផ្តើម ហើយត្រូវការដើម្បីយក ការដំឡើង NIC ពី DHCP server។ ខាងក្រោមនេះ នឹងបង្ហាញពីហេតុការណ៍។
Source MAC: MAC address របស់ “Computer A”
Destination MAC: “layer 2” broadcast (ទាំងអស់ 1)
Source IP: ទាំងអស់ 0 (មានន័យថាកុំព្យូទ័រនេះ កំពុងសួរ IP address របស់វា)
Destination IP: “layer 3” broadcast (ទាំងអស់ 1)
ខ. DHCP ផ្ញើសារមួយ unicast “DHCPOFFER” ទៅកាន់ “Computer A” ដែលផ្តល់វា អោយ IP address។
គ. “Computer A” ផ្ញើសារមួយ broadcast “DHCPREQUEST” ទៅកាន់ “Computer A ស្នើរ IP។
ឃ. DHCP ផ្ញើសារមួយ unicast “DHCPACK” ទៅកាន់ “Computer A” ” ដែលទទួលស្គាល់ វាថា បានអោយ IP ត្រូវបានផ្តល់អោយទៅអ្នក។
ចំណាំ: អ្នកគ្រប់គ្រងណែតវឺកអាចដំឡើង router ដើម្បីធ្វើការដូចជា DHCP server។
​​​​​​​​​​​7.4.3  APPIA  APPIA (Automatic Private IP addressing) គឺជាលំដាប់នៃ IP address (169.254.0.0: 169:254.255.255)។ ឧបមាថា កុំព្យូទ័រមួយត្រូវបានដំឡើង យកដោយ NIC setting ពី DHCP server។
ចូល startup កុំព្យូទ័រនឹងព្យាយាមទំនាក់ទំនង ជាមួយ DHCP ដោយផ្ញើសារ broadcast “DHCDISCOVER”។
ប្រសិនបើកុំព្យូទ័រ មិនអាចទំនាក់ទំនង ជាមួយ DHCP ដើម្បីមាន NIC setting ពីវា  វានឹងផ្តល់ អោយដោយ វាផ្ទាល់ APIPA IP address ដែលជា IP address មួយក្នុងលំដាប់ (169.254.0.0: 169.254.255.255)។
7.5  ARP ARP (Address Resolution Protocol) គ្រប់កុំព្យូទ័រ ផ្ទុកតារាង ដេលហៅថា “ARP table” ដែលផ្ទុកនៅក្នុង memory។ តារាងនេះផ្ទុក IP និង MAC address នៃបណ្តាឧបករណ៍ ផ្សេង។
ប្រសិនបើ ប្រភពកុំព្យូ័រដឹង តែ IP address នៃកុំព្យូទ័រឆ្ពោះទៅ វានឹងប្រើ “ARP protocol” ដើម្បីដឹង MAC address នៃកុំព្យូទ័រឆ្ពោះទៅ ហើយផ្ទុក IP ទាំងនោះ និងបណ្តា MAC address ក្នុងតារាង ARP table។
7.5.1  សិក្សាលំអិត
ក្នុងរូបខាងលើ ឧបមាដូចខាងក្រោម កុំព្យូទ័រ “Computer A” ត្រូវការផ្ញើទិន្នន័យ ទៅ 192.168.18.91 (Computer B) ក្នុងករណីនេះ “Computer A” និងរក MAC address របស់ 192.168.18.91 ក្នុងតារាង ARP។
ដូច្នេះ “Computer A” នឹងងាយស្រួលផ្ញើទិន្នន័យទៅ “Computer B” បង្ហាញដូចខាងក្រោម:
“Computer A” ត្រូវការផ្ញើទិន្នន័យទៅ 192.168.18.92 “Computer C”
ក. ក្នុងករណីនេះ “Computer A” នឹងមិនរក MAC address របស់ 192.168.18.92 ក្នុងតារាង ARP។ ដូច្នេះ វានឹងប្រើ ARP protocol ដើម្បីទទួល MAC address របស់ 192.168.18.192 ដូចខាងក្រោម
ខ. ពេល 192.168.18.92 និងឆ្លើយតបទៅ “Computer A” ដែលប្រាប់វា MAC address របស់វា ដូចខាងក្រោម
គ. ពេល “Computer A” នឹងងាយស្រួលផ្ញើទិន្នន័យ ទៅ 192.168.18.92 ដូចបង្ហាញ ខាងក្រោម
7.5.2   Proxy ARP
Proxy ARP ត្រូវបានប្រើ កាលណាកុំព្យូទ័រត្រូវការដើម្បី​ ស្គាល់ MAC address របស់ កុំព្យូទ័រ មួយក្នុង ណែតវឺកខុសគ្នាមួយ។ ដូចបង្ហាញរូបខាងលើ PC_A ត្រូវការស្គាល់ MAC address របស់ PC_B វានឹងប្រើ proxy ARP
7.5.3  RARP (Reverse ARP) វាត្រូវបានប្រើប្រសិនបើ កុំព្យូទ័រស្គាល់ MAC address របស់កុំព្យូទ័រដែលឆ្ពោះទៅ ហើយវា ត្រូវការ ស្គាល់ IP address របស់វា។ ឥឡូវនេះ DHCP ប្តូរ RARP ដូច្នេះ គ្មាននរណា ប្រើ RARP ឥឡូវនេះ។
7.6  ICMP  ICMP ( Internet Control Message Protocol) ផ្តល់អោយ ឧបករណ៍ ណែតវឺក ជាមួយ ព័ត៌មាន អំពីភាពខុសគ្នា បញ្ហាណែតវឺក។
ឧទាហរណ៍ របស់ ICMP Message:
* Echo request និង echo reply វាត្រូវបានប្រើដើម្បីកំណត់ សកម្មភាពភ្ជាប់ណែតវឺក
* Destination unreachable Router ប្រើ ICMP ដើម្បីផ្ញើសារមួយ ទៅអ្នកផ្ញើ ដែលឆ្ពោះទៅ គឺជា unreachable
7.6.1  សិក្សាលំអិត
ក្នុងរូបខាងលើ លោកអ្នកបង្កើតលើ “Computer A”​ ហើយត្រូវការធ្វើតែសសាកល្បង សកម្មភាពភ្ជាប់ទៅ “Computer B”។ ដំបូង “Computer A” នឹងប្រើ ARP protocol ដើម្បីស្គាល់ MAC address របស់ “Computer B”
ពេល “Computer A” និងប្រើ ICMP protocol ដើម្បីផ្ញើ echo request មួយទៅ “Computer B” ។ ពេល “Computer B” នឹងប្រើ ICMP protocol ដើម្បីផ្ញើ echo reply មួយទៅ “Computer A”
ប្រសិនបើ echo request និង​ echo reply បានជោគជ៏យ លោកអ្នកនឹងដឹងថា វាមិនមានបញ្ហា ក្នុងសកម្មភាពភ្ជាប់រវាង ប្រភព source និង destination ឆ្ពោះទៅ។